Εντολοδόχα μεζεδάκια

Τα σημερινά μεζεδάκια τα ονόμασα έτσι για να τιμήσω ένα ωραίο μαργαριτάρι που ακούστηκε πριν απο μερικές μέρες στη Βουλή. Θα μπορούσα να τα πω και «παγωμένα» διότι εδώ στη Λοθαριγγία έχουμε κύμα ψύχους ή ίσως «τραμπαλισμένα» αφού την ώρα που γράφονται ορκίζεται ο Ντόναλντ Τραμπ με προσκεκλημένους, ανάμεσα στ’ άλλα (διάβασα και δεν διαψεύστηκε) το ζεύγος Πατούλη (θα είναι μέλη στην ίδια οργάνωση προώθησης του καλού γούστου) και τον τραγουδιστή Βαλάντη (εδώ η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά). Ωστόσο, «τραμπαλισμένα» είχα πει τα μεζεδάκια αμέσως μετά την εκλογή του Τραμπ, οπότε προτίμησα τα εντολοδόχα.

* Ξεκινάμε όμως με ένα μεζεδάκι που ξεχάστηκε την προηγούμενη βδομάδα -έχει δηλαδή παλιώσει λίγο αλλά νομίζω πως δεν έχει μπαγιατέψει.

Σε αθλητικόν ιστότοπο διαβάζουμε για τον Κολομβιανό ποδοσφαιριστή Ιμπάρμπο του Παναθηναϊκού, ο οποίος δεν είχε γυρίσει από τη χριστουγεννιάτικη άδειά του (δεν ξέρω αν στο μεταξύ επέστρεψε ή όχι):

Το εστιατόριο «La Casa De Socorro», που εδράζεται στο προάστιο Καρταγένα, στην πόλη Μπογκοτά της Κολομβίας, ανάρτησε μία φωτογραφία με τον Ιμπάρμπο, στο επίσημο προφίλ που διατηρεί στο Facebook.

Εδώ, όπως επισήμανε φίλος στο Facebook, υπάρχει διπλό λάθος. Το εστιατόριο υπάρχει, και λέγεται έτσι, και πράγματι βρίσκεται στην Καρταχένα (και όχι Καρταγένα), μόνο που η Καρταχένα δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί… προάστιο της Μπογκοτά, αφού απέχει… 665 χιλιόμετρα από τη Μπογκοτά -αεροπορικώς, μάλιστα, διότι αν πάμε οδικώς θα διανύσουμε πάνω απο 1000 χιλιόμετρα. Και γενικά δύσκολα θα χαρακτηριζόταν προάστιο η Καρταχένα, αφού έχει πληθυσμό κάπου 1 εκατομμύριο.

Αυτό ήταν το γεωγραφικό μαργαριτάρι, υπάρχει όμως και γλωσσικό, αφού το εστιατόριο εδρεύει στην Καρταγένα (σε πιο στρωτά ελληνικά: βρίσκεται στην Καρταχένα) -δεν εδράζεται! Εδράζομαι θα πει «στηρίζομαι».

* Σε άρθρο για τα μεγάλα έργα που γίνονται αυτή την περίοδο σε ολόκληρο τον κόσμο, διαβάζουμε για ένα έργο στην Κίνα, ότι «περιλαμβάνει την κατασκευή τριών τεράστιων καναλιών, τα οποία θα μεταφέρουν νερό πάνω από 11 εκατομμύρια άνθρωποι στην πρωτεύουσα της Κίνας».

Υποθέτω ότι θα μεταφέρουν νερό σε πάνω από 11 εκατ. ανθρώπους -και ελπίζω η ασυνταξία να οφείλεται σε κάποια διόρθωση που έμεινε στη μέση, απλώς και να μην είναι ένδειξη προϊούσας ακλισιάς.

Αλλά, αναρωτιέμαι, γιατί «projects» στον τίτλο; Για έργα πρόκειται, που έχουν ξεκινήσει και βρίσκονται σε φάση κατασκευής. Υπάρχουν ίσως κάποιες περιπτώσεις όπου υπάρχει κάποια άλλη ελληνική απόδοση για τη λέξη project, εδώ όμως σαφώς έχουμε έργα (προσωπικά, εγώ το project το μεταφράζω σχεδόν απαρεγκλίτως «έργο»).

* Συζητήθηκε αρκετά τις τελευταίες μέρες μια είδηση που είναι ενδεικτική για τις ανισότητες που οξύνονται στον κόσμο μας. Μπορούμε να τη συζητήσουμε και επί της ουσίας, αλλά προς το παρόν εντοπίζουμε ένα μαθηματικό λάθος στον τρόπο που παρουσιάστηκε σε αρκετά μέσα. Παράδειγμα, εδώ, οπου μπαίνει ο τίτλος: Οκτώ κροίσοι έχουν τον μισό παγκόσμιο πλούτο.

Το άρθρο αρχίζει: Ο πλούτος οκτώ συνολικά ατόμων, όλοι τους άνδρες, ισούται με τον πλούτο του φτωχότερου μισού του πληθυσμού της Γης, σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης Oxfam που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα και βασίζεται σε στοιχεία από την ελβετική τράπεζα Credit Suisse και το περιοδικό Forbes.

Όμως αυτό δεν είναι το ίδιο -άλλο λέει ο τίτλος και άλλο η πρώτη πρόταση του άρθρου. Έχουμε τρία σύνολα ανθρώπων: τους 8 πλούσιους, το πλουσιότερο 50% του πληθυσμού της Γης μείον τους 8, και το φτωχότερο 50%. Αν ισχύει και ο τίτλος του άρθρου και η πρώτη του πρόταση, θα έπρεπε οι 8 Κροίσοι να έχουν το 50% του πλούτου, τα 3,5 δις φτωχότεροι να έχουν το άλλο 50% και τα 3,5 δις (μείον 8 άτομα) των «μεσαίων» να μην έχουν τίποτα.

Στην πραγματικότητα, οι 3,5 δις φτωχότεροι έχουν ένα ποσοστό Α, έστω 20%, οι 8 Κροίσοι επίσης 20%, και τα 3,5 δις των όχι φτωχότερων έχουμε το 100-2Α = 60%.

Οι ανισότητες οξύνονται -το 2010, το φτωχότερο μισό είχε περιουσία όσο οι 43 πρώτοι υπερπλούσιοι. Σήμερα έχει όσο οι 8 πρώτοι. Και το πιο περίεργο είναι πως μέσα στους 8 δεν περιλαμβάνεται ο Αρτέμης Σώρρας. Προφανώς τον κατάλογο τον κατάρτισαν τίποτα ανθέλληνες.

* Σε μια ομάδα του Φέισμπουκ συζητήθηκε ένα κινδυνολογικό άρθρο για τη γλώσσα. Δεν το διάβασα ολόκληρο, διότι όταν ένα άρθρο ξεκινάει με την αξιωματική διαπίστωση «Είναι αποδεκτό απ’ όλους ότι η ελληνική γλώσσα είναι πλούσια, αρχοντική» μου στερεί τη διάθεση να το διαβάσω -υπάρχει νομίζω μια νομαδική φυλή στα υψίπεδα της Μογγολίας που δεν συμμερίζεται την άποψη για την αρχοντιά της ελληνικής γλώσσας.

Ωστόσο, έπεσε το μάτι μου τυχαία στην εξής παράγραφο:

Ήρθε και εκείνη η κατάργηση των τόνων και των πνευμάτων από καμμιά δεκαριά νυσταλέους «εθνοπατέρες» και «εθνομητέρες», στα μέσα της δεκαετίας του ’80, και φτάσαμε στον σημερινό πτωματώδη νεοελληνικό λόγο. «Όταν οι εχθροί σου θα έχουν ξεμάθει την ορθογραφία τους, να ξέρεις ότι η νίκη πλησιάζει, έλεγε Ρώσος γλωσσολόγος.

Θα ήθελα ειλικρινά να υπήρχε μια νομική διαδικασία βάσει της οποίας να μπορούσα να κάνω αγωγή στον αρθρογράφο και να του ζητήσω να κατονομάσει τον Ρώσο γλωσσολόγο που είπε, τάχα, αυτή τη φράση. Κι αν τον κατονόμαζε, ευχαρίστως θα του πλήρωνα μια λογική αποζημίωση για τον κόπο που έκανε να απαντήσει, συν την ψυχική οδύνη που αμφισβήτησα τα λεγόμενά του.

Κατά πάσα πιθανότητα όμως, όπως ειπε φίλος στο FB, ο Ρώσος γλωσσολόγος είναι ο… Κισινγκόφσκι. Το σχετικό χωρίο υπάρχει στη σελίδα 666 των Απάντων του.

* Και προχωράμε στο μεζεδάκι που έδωσε τον τίτλο στη σημερινή μας πιατέλα. Στη συζήτηση προ ημερησίας διατάξεως στη Βουλή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης (εγώ τον συμπαθώ και τον λέω Κούλη), είπε στη δευτερολογία του τα εξής:

Απολύσεις δεν θα κάνει η Νέα Δημοκρατία, αλλά θα γίνει, κύριε Τσίπρα, μία απόλυση. Θα είναι η δικιά σας από τον εντολοδόχο ελληνικό λαό.

Για του λόγου το αληθές, αν και θα προτιμούσα το γιουτουμπάκι να μην ήταν σχολιασμένο:

Προφανώς, ο μεζεδαΚούλης νομίζει ότι εντολοδόχος είναι αυτός που δίνει την εντολή. Ωστόσο, τα μπέρδεψε. Ο εντολοδόχος παίρνει την εντολή. Την εντολή τη δίνει ο εντολοδότης (ή ο εντολέας, που λένε και οι δικηγόροι -μάλιστα, μια φίλη δικηγορίνα με μάλωσε για τον «εντολοδότη» που όμως τον έχουν τα λεξικά).

* Και βέβαια, έγινε μεγάλη πλάκα στα κοινωνικά μέσα (βλ. π.χ. αριστερά την εικόνα). Ίσως η κοτσάνα του κ. Μητσοτάκη να σχολιάστηκε με ιδιαίτερη χαιρεκακία επειδή στην αρχή της δευτερολογίας του, διαβάζοντας ένα απόσπασμα της επιστολής Τσακαλώτου στα αγγλικά, είπε «Δεν χρειάζεται μετάφραση, υποθέτω. Φαντάζομαι ότι τα καταλαβαίνετε κύριε Τσίπρα… Να σας τα μεταφράσω λοιπόν». Και λίγο αργότερα, βεβαίως, επαληθεύτηκε ο σκληρός νόμος του Μέφρι, αφού ο επαιρόμενος για τα καλά αγγλικά του βρέθηκε ελλιποβαρής στα ελληνικά του.

(Ας το προσέξουν λίγο οι… εικονοποιοί του, ας βρουν έναν τρόπο να μη μιλάει εκτός κειμένου, διότι όποτε μιλάει εκτός κειμένου πετάει κοτσάνες. Αν και προχτές ήταν περίεργο και το τέμπο της εκφοράς του λόγου του ακόμα και στην αρχική ομιλία του που έγινε από χειρόγραφο).

* Να επισημάνουμε όμως και κάτι άλλο από την προχτεσινή συζήτηση, η οποία, θυμίζω, ήταν αφιερωμένη στον πρωτογενή τομέα. Σε κάποιο σημείο της δευτερολογίας του, ο Κ. Μητσοτάκης είπε «Αυτό που σίγουρα δεν υπάρχει είναι ένα συνολικό σχέδιο στήριξης της πρωτογενής παραγωγής.», ενώ νωρίτερα η κ. Φώφη Γεννηματά είχε πει «του πρωτοφανή (δεν θυμάμαι τι)».

Εμένα αυτά μου αρέσουν. Και ενώ ο τύπος που χρησιμοποίησε η κ. Γεννηματά δεν είναι καθόλου σπάνιος, αφού πάρα πολλοί λένε «του διεθνή ποδοσφαιριστή», ο Κ. Μητσοτάκης τόλμησε να επεκτείνει την εξομάλυνση και στον θηλυκό τύπο (η πρωτογενή – της πρωτογενής). Το καταγράφω με μεγάλο ενδιαφέρον -βέβαια και ο Κ. Σημίτης είχε πει «της διεθνής έκθεσης».

* Μια γουστόζικη υπερδιόρθωση σε ιστοσελίδα επιχείρησης επίπλων -πουλιέται με έκπτωση ένα… ανάκλινδρο. Προφανώς, το ανάκλιντρο τούς φάνηκε πολύ μαλλιαρό και είπαν να το ευπρεπίσουν. (Κλασικό παράδειγμα υπερδιόρθωσης με το ντ είναι το άντρο, λέξη πανάρχαιη, που πολλοί την ευπρεπίζουν σε «άνδρο». Και ο μακαρίτης ο Παπαγιώργης είχε κάνει αυτό το λάθος).

* Μαργαριτοφόρο κοίτασμα σε σελίδα του δήμου Πατρέων για έναν θίασο κινέζικης όπερας που θα δώσει παραστάσεις στο πατρινό καρναβάλι.

Καταρχάς, το Zhejiang Wu Opera Troupe αποδίδεται «Zheng Wu Opera Κέντρο Ερευνών».Έχω τη φρικτή υποψία ότι το «Κέντρο Ερευνών» είναι απόδοση του «Troupe» το οποίο, διά γυμνού οφθαλμού τουλάχιστον, σημαίνει «θίασος». Κι έπειτα, με ενοχλεί η αμερικανοπρεπής σειρά των λέξεων -στα ελληνικά θα λέγαμε «θίασος όπερας Zheng Wu».

Στη συνέχεια: ...έχει παράγει και εκτελέσει εξαιρετικά κομμάτια, όπως η Lady Κunlun, Broken Dreams του Wu ποταμού, «ο μύθος του Λευκού φιδιού.

Έχει παραγάγει, βέβαια, ή, πιο στρωτά, «έχει παράξει». Όσο για τους τίτλους των έργων (και όχι των κομματιών) επικρατεί αλαλούμ: Broken Dreams του Wu ποταμού, το μηχανάκι θα μετέφραζε καλύτερα.

* Δημιουργική μετάφραση σε ιστοσελίδα του Κωτσόβολου για φωτογραφικές μηχανές:

Στις προδιαγραφές της μηχανής,  το αγγλικό κείμενο λέει «9 point AF» (AF=AutoFocus) δηλαδή «αυτόματη εστίαση 9 σημείων» και ο μεταφραστής γράφει «Επιλογή των πόντων AF για δημιουργικά πλάνα»! Ποιών πόντων; Μπάσκετ παίζουμε;

* Aγγλοελληνικό λογοπαίγνιο κηποτεχνικής εταιρείας που μου άρεσε: Κήπων Walking!

* Τις εξελίξεις στον ΔΟΛ με την παρέμβαση του Β. Μουλόπουλου δεν τις έχω καταλάβει καλά και τις αντιμετωπίζω πολύ επιφυλακτικά.

Διάβασα και το σημείωμα του Γιώργου Παπαχρήστου (εδώ, ανάμεσα σε άλλα), και πρόσεξα μια αποστροφή στην οποία οικτίρει την υποτιθέμενη αμορφωσιά των Συριζαίων:

Και επειδή δεν έχουμε να κάνουμε και με τίποτε μορφωμένους – οι περισσότεροι εξ αυτών, της γνωστής παρέας του Μαξίμου συμπεριλαμβανομένης, είναι επιεικώς αγράμματοι – μεταφέρω εδώ από το Wikipedia τι σήμαινε «ύβρις» στην αρχαιότητα.

Ύβρις, πράγματι -και ενεργοποιήθηκε και πάλι ο τιμωρός νόμος του Μέφρι. Διότι ο επιεικώς ημιμαθής Γ. Παπαχρήστος τελειώνει το σημείωμά του με μια ευμεγέθη ελληνικούρα: Οψόμεθα των εξελίξεων.

Αλλά από πότε συντάσσεται το «ορώ» με γενική; Ανέκαθεν αιτιατική έπαιρνε -«αλλ’ αν θέλωμεν, οψόμεθα και ημείς τον Χριστόν» έλεγε, ας πούμε, ο Χρυσόστομος.

Μετεξεταστέος ο κ. Παπαχρήστος!

* Αλλά για να μη μείνει παραπονεμένος και ο νέος Πλανητάρχης, να αναφέρω κι ένα τραμπικό μαργαριτάρι, που μου το μετέφερε ο ανταποκριτής μας στην Κύπρο.

Μου λέει, λοιπόν, ότι το τηλεοπτικό κανάλι Μέγκα Κύπρου στο χτεσινό κεντρικό δελτίο ειδήσεων επανέλαβε κάμποσες φορές ότι η Μελάνια Τραμπ είναι από τη Σλοβακία.

Όχι, από τη Σλοβενία είναι -και, όπως είχε γραφτεί παλιότερα, αποτελεί παράδειγμα του ότι οι μετανάστες κάνουν τις δουλειές που οι ντόπιοι Αμερικανοί δεν καταδέχονται.

Και με την ευκαιρία της ορκωμοσίας του Τραμπ, ας κλείσουμε με ένα καλτ εξώφυλλο της Ελεύθερης Ώρας που οραματίζεται «Αναλαμπή ορθοδοξίας» μετά τη νίκη του Τραμπ και τον παρουσιάζει σαν λευκό άγγελο να νικάει στο μπρα-ντε-φερ τον σατανά Σόρος.

Παρεμπιπτόντως, προσέξτε και το κοινό ορθογραφικό λάθος με την «*ορκομωσία». Όπως και με τη συνωμοσία, αρκετοί μπλέκουν το ο και το ω -το σωστό είναι ορκΩμΟσία. Το ωμέγα εξηγείται από τον νόμο του Βακερνάγκελ, της έκτασης κατά τη σύνθεση, για τον οποίο έχουμε γράψει άρθρο.

* Κι αν προσέξετε την επάνω δεξιά γωνία γίνεται λόγος για την επιστολή του αγ. Σεραφείμ προς τον Υπουργό Παιδείας, όπου ο επίσκοπος Πειραιώς διαμαρτύρεται έντονα για μια εγκύκλιο που πολύ σωστά έστειλε το Υπουργείο Παιδείας στα σχολεία με θέμα τη διοργάνωση θεματικής εβδομάδας για διάφορα θέματα όπως η ομοφοβία.

Η επιστολή είναι περιβόλι, αλλά δεν μου κάνει καρδιά να την ψειρίσω. Διαβάστε την αν θέλετε. Τον ανεκδιήγητο Γιακουμάτο τον έκραξαν -και δίκαια- για όσα ομοφοβικά είπε, αλλά ο αγ. Σεραφείμ έχει το ελεύθερο να προσβάλλει όλους τους ομοφυλόφιλους συλλήβδην χωρίς να αντιδρά κανείς πέρα από τους συνήθεις υπόπτους….

from Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία