Ανακουφισμένα μεζεδάκια

Ανακουφισμένα όχι επειδή φύσηξε λίγο και πέρασε ο καύσωνας του περασμένου σαββατοκύριακου, αλλά για το εξαιρετικά χαρμόσυνο νέο που καταύγασε τη χτεσινή μέρα -και εννοώ βέβαια την αθώωση του αναρχικού Τάσου Θεοφίλου από όλες τις κατηγορίες για την αιματηρή ληστεία στην Πάρο. Θυμίζω ότι ο Θεοφίλου είχε κατηγορηθεί με μονο πειστήριο το γενετικό υλικό του που βρέθηκε πάνω σε ένα καπέλο, το οποίο όμως δεν είχε περιληφθεί στην επιτόπια φωτογράφιση των πειστηρίων στον τόπο της ληστείας και διέφερε από το καπέλο που φορούσε ο ληστής όπως τον κατέγραψαν οι κάμερες. (Γράψαμε προχτές).

Η πανηγυρική αθώωση του Τάσου Θεοφίλου συνιστά ίσως προηγούμενο ώστε να μην καταδικάζονται πολίτες με μόνο πειστήριο το γενετικό υλικό τους πάνω σε κινητά αντικείμενα που μπορούν να εμφανιστούν εκ των υστέρων, έτσι ώστε η πρόοδος της επιστήμης αντί για δυνατότητα απαλλαγής αθώων να μη μετατρέπεται σε αμάχητο υπεραποδεικτικό στοιχείο με το οποίο μπορεί να ενοχοποιηθεί ο καθένας -να βρεθεί, όπως έγραψα, ,τυλιγμένος σε μια κόλλα χαρτί με γενετικό υλικό πάνω της.

Όλοι εκείνοι που συμπαρασταθήκαμε στον Τάσο Θεοφίλου, με οποιονδήποτε τρόπο, από τη μαρτυρική κατάθεση έως την υπογραφή σε ένα κείμενο συμπαράστασης, μπορουμε να είμαστε χαρούμενοι -και λιγάκι περήφανοι ή έστω ανακουφισμένοι.

* Τώρα που τελείωσε η περιπέτεια του Τάσου Θεοφίλου να θυμηθούμε ένα από τα αθλιότερα σκιτσα της ελληνικής γελοιογραφίας. Είναι Αυγουστος του 2012, ο Θεοφίλου έχει μόλις συλληφθεί, και ο Χαντζόπουλος, ενεργώντας ως παράρτημα γελοιογραφίας της ΓΑΔΑ, δημοσιεύει στα Νέα αυτό το άθλιο σκίτσο που παρουσιάζει τον Θεοφιλου (που έχει σπουδάσει θεολόγος) υπεύθυνο για τη δολοφονία του ταξιτζή.

Θα ντρέπεται άραγε λιγάκι σήμερα, συνειδητοποιώντας ότι συνέβαλε να μείνει πέντε χρόνια στη φυλακή ένας αθώος;

* Κατά τα άλλα, μέσα στη βδομάδα που μας πέρασε τα μεζεδάκια μας έχασαν έναν βασικό τροφοδότη μας σε μαργαριτάρια, αφού ο δημοσιογράφος Κωνσταντίνος Μπογδάνος αποπέμφθηκε από τον Σκάι ύστερα από τον εξωφρενικό ισχυρισμό του ότι τον Λουκά Παπαδήμο τον χτύπησαν «πρώην σύντροφοι» του σημερινού πρωθυπουργού. Η απώλεια πάντως μοιάζει για προσωρινή, αφού οι άξιοι δεν πάνε χαμένοι.

Σε κείμενό του, στο οποίο προσπαθεί να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του, ο Κ. Μπογδάνος παρουσιάζει μια σειρά στοιχεία που κατ’ αυτόν δείχνουν τη φιλική στάση της αριστεράς προς την τρομοκρατία -και όχι με τη συγκεκριμένη ενέργεια. Ανάμεσα στ’ άλλα, γράφει ότι 15 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ «έσπευσαν να υπογράψουν κοινή δήλωση για την Ηριάννα Β. Λ. (δύο επίθετα – χαρακτηριστική αναρχική επιλογή)».

Όπως καταλαβαίνετε, ειναι ύποπτοι για αναρχικές τάσεις όσοι έχουν διπλό επίθετο, έστω κι αν αυτό είναι αρμοδιότητα των γονέων, που μάλιστα το διαλέγουν στο ληξιαρχείο πριν από τον γάμο, δηλ. συνήθως χρόνια πριν γεννηθεί το παιδί. Είναι γνωστό άλλωστε ότι υπήρξαν επιφανείς αναρχικοί και αντιεξουσιαστές με διπλό επώνυμο, όπως ο διαβόητος Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, που μάλιστα έγραψε και το αναρχικό μανιφέστο «Φωτιά και τσεκούρι», ο Όθων Λέφας-Τετενές ή ο Νίκος Δίγκας-Χαρδαλιάς, πρώτος πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (αναρχικός ιδιοκτήτης, Πεσόα φάε τη σκόνη μας)!

* Και ένα τελευταίο από την υπόθεση Μπογδάνου -ο μέχρι προχτές επιστήθιος συνεργάτης του, ο Άρης Πορτοσάλτε, τον άδειασε, λέγοντας στο ραδιόφωνο ότι ο Μπογδάνος μίλησε «ολίγον αστοιχείωτα» και αμέσως μετά εξήγησε ότι εννοεί «χωρίς στοιχεία, χωρίς να το τεκμηριώσει».

Εδώ έχουμε ακυρολεξία. Ο ισχυρισμός του Μπογδάνου ήταν ατεκμηρίωτος, όχι αστοιχείωτος. Αστοιχείωτος είναι αυτός που αγνοεί τις βασικές αρχές, τα στοιχειώδη, γύρω από ένα θέμα, ο ακατάρτιστος, ο ανίδεος.

* Φίλος από το Ηράκλειο Κρήτης στέλνει φωτοτυπία από σελίδα του διαβατηρίου του και μου λέει ότι από την πολλή διάδοση της αγγλικής μορφής του τοπωνυμίου Knossos έχει αρχίσει παντού να γράφεται και στα ελληνικά «Κνωσσός» αντί του παλαιότερου «Κνωσός», ακόμα και στη σελίδα του διαβατηρίου.

Μπορεί ο τύπος Κνωσσός να έχει κερδίσει σε διάδοση λόγω του Knossos, αλλά πρέπει να επισημάνουμε ότι από την αρχαιότητα η λέξη διττογραφείται και οι τύποι Κνωσός και Κνωσσός είναι περίπου μοιρασμένοι σε συχνότητα. Στο λεξικό Μπαμπινιώτη, που είναι το μόνο με κύρια ονόματα, δίνονται και οι δύο τύποι, με πρώτον τον «Κνωσός».

Αν έχετε άποψη για το θέμα, σας ακούω.

* Ένα περίεργο μεταφραστικό από το Google Translate. Αν ζητήσετε τη μετάφραση της λατινικής φράσης ars longa vita brevis (η τέχνη μακρά, ο βίος βραχύς) στα ελληνικά θα πάρετε την απάντηση που βλέπετε στην εικόνα: Όμορφη !

Aπορώ πώς γίνεται το λάθος. Αν ζητήσετε μετάφραση προς τα αγγλικά, θα πάρετε τη σωστή απόδοση (art is long, life is short) αλλά στιγμιαία θα εμφανιστεί στην οθόνη η απόδοση «nice». Προφανώς η μετάφραση γίνεται μέσω αγγλικών -όχι ότι αυτό εξηγεί το λάθος. Και προς τα γαλλικά αν ζητήσετε τη μετάφραση, θα πάρετε agréable, ενώ αν ζητήσετε μετάφραση της λατινικής φράσης προς τα γερμανικά παίρνετε την απόδοση… Nizza, που είναι το γερμανικό όνομα της πόλης Nice -εδώ τα καλώδια βραχυκυκλώνονται εντελώς!

Για να τα λέμε όλα, το ρητό πρώτος το είπε, πιο αναπτυγμένα, ο Ιπποκράτης στα ελληνικά: Ὁ βίος βραχὺς, ἡ δὲ τέχνη μακρὴ, ὁ δὲ καιρὸς ὀξὺς, ἡ δὲ πεῖρα σφαλερὴ, ἡ δὲ κρίσις χαλεπή.

* Μεσημεριανό δελτίο ειδήσεων του Σκάι τη Δευτέρα που μας πέρασε: άλλα σπίτια υπόκεινται σοβαρές ζημιές.

Όχι βέβαια. Τα σπίτια υφίστανται ζημιές και στην προκειμένη περίπτωση έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Και «έχουν πάθει» να πούμε, στου μπαμπά μας τη γλώσσα, δεν θα πάθουμε τίποτα.

* Μέσα στη βδομάδα που μας πέρασε ήρθε στην επικαιρότητα και ένα θέμα με το οποίο έχει ασχοληθεί το ιστολόγιο σε ανύποπτο χρόνο. Έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου για το κλείσιμο της ΕΡΤ και τον αγώνα των εργαζομένων για την επαναλειτουργία της, που ήταν ένα γλυπτό του Κυριάκου Ρόκου.

Πέρα από τη συζήτηση για τη σκοπιμότητα ή όχι της ανέγερσης μνημείου (πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που ένας εργατικός αγώνας μνημειώνεται) το κακό ήταν ότι στη βάση της σύνθεσης του Ρόκου υπήρχε η επιγραφή ΟΙΑ ΗΩ Ω ΥΙΕ ΑΕΙ ΕΙ, για την οποία έχουμε γράψει παλιότερα.

Αλλά αυτά τα συζητήσαμε και στα σχόλια, μέσα στη βδομάδα. Το νέο στοιχείο, που προέκυψε ύστερα από έρευνα του ιστοτόπου Ελληνικά Hoaxes, (που πάντως δεν την έχω ελέγξει), είναι ότι ο πρώτος που φαίνεται να χρησιμοποίησε τη φράση ως απόδειξη της ανωτερότητας της ελληνικής γλώσσας είναι ένα πρωτοπαλίκαρο του Αρτέμη Σώρρα το 2013. Το αναφέρω αλλά δεν έχω προλάβει να κάνω τη δική μου έρευνα.

* Σε άρθρο που γράφτηκε για την ίδια υπόθεση, πρόσεξα μια γουστόζικη ακυρολεξία: Το κερασάκι στην τούρτα όμως ήταν μια φράση που αποτελεί το λίκνο εθνικιστικών κύκλων και η οποία ανεγράφη στη βάση του μνημείου.

Όμως η λέξη «λίκνο» δεν έχει θέση εδώ -μπορεί κανείς να πει ότι η φράση αυτή είναι η αγαπημένη επωδός εθνικιστικών κύκλων (εγώ θα έλεγα: ελληνοβαρεμένων), αλλά όχι «λίκνο» -και μη μου πείτε ότι στο ιστολόγιο έχουμε καθιερώσει τον γαπικό νεολογισμό λίκνος = link, διότι ούτε αυτό ταιριάζει!

* Το πέτυχα κάπου στο Φέισμπουκ, χειρόγραφη ειδοποίηση σε ασανσέρ, νομίζω στη Θεσσαλονίκη.

Υποθέτω ότι η μετάφραση σε «αουτοφόρντα» γράφτηκε για πλάκα και όχι για να καλύψει κάποια επικοινωνιακή ανάγκη, αλλά ποτέ δεν ξέρει κανείς.

* Άρθρο στον ιστότοπο ert.gr έχει τον τίτλο «Διάπλους πολεμικού πλοίου των ΗΠΑ από νησί της Κίνας».

Στο άρθρο διαβάζουμε ότι «Το πολεμικό USS Stethem πέρασε την Κυριακή σε απόσταση μικρότερη των 12 ναυτικών μιλίων» από το κινεζικό (διαφιλονικούμενο) νησί.

Αυτό όμως είναι παράπλους, διάπλου έχουμε όταν διασχίζουμε μια θαλάσσια έκταση με πλωτό μέσο ή και κολυμπώντας, λέμε π.χ. για τον διάπλου της Μάγχης. Κάνω λάθος;

* Μια ακόμα εκδήλωση του αμείλικτου νόμου του Μέφρι με θύμα -για πολλοστή φορά- τον οιηματία Θάνο Τζήμερο. Σε πρόσφατο σχόλιο που ανέβασε στον τοίχο του, επισημαίνει ένα γλωσσικό λαθάκι που ακούστηκε στο δελτίο ειδήσεων του καναλιού Ε και συγκεκριμένα τη φράση: «Η εκτόξευση του πυραύλου δεν μπορεί να πλήξει τις ΗΠΑ».

«Η εκτόξευση δεν πλήττει κανέναν, κοπέλα μου» διορθώνει πατρικά ο κ. Τζήμερος. «Ο πύραυλος πλήττει».

Και έχει δίκιο, αν και θα μπορούσε να πει κανείς ότι στον προφορικό λόγο τέτοιες ακυρολεξίες είναι μάλλον πταίσματα που οπωσδήποτε δεν δικαιολογούν τις κορόνες περί αγραμμάτων που ακολουθούν.

Υπάρχει όμως θεία δίκη, με το μεγαλοπρεπές αυτογκόλ στην κατακλείδα του κειμένου: Αν η «Δημιουργία ξανά» ήταν κυβέρνηση, το ΕΣΡ θα επέβαλε πρόστιμο στα κανάλια για κάθε νοηματικό, συντακτικό και ορθογραφικό λάθος τους.

Θα επέβαλε; Όχι βέβαια, θα επέβαλλε. Παρατατικός χρειάζεται στον υποθετικό λόγο, όχι αόριστος -αν αμφιβάλλετε, αντικαταστήστε το ρήμα «επιβάλλω (πρόστιμο)» με κάποιο άλλο π.χ. το «τιμωρώ». Τι θα λέγατε;

• Αν η ΔηΞα ήταν κυβέρνηση, το ΕΣΡ θα τιμωρούσε τα κανάλια…, ή
• Αν η ΔηΞα ήταν κυβέρνηση, το ΕΣΡ θα τιμώρησε τα κανάλια…    ;

Προφανώς θα λέγατε «θα τιμωρούσε». Παρατατικός, άρα «θα επέβαλλε».

Αν είχε περάσει τέτοιος νόμος, ο κυρ Θάνος θα είχε χρεοκοπήσει από τα πρόστιμα!

* Με το θέμα του Μπογδάνου ασχολήθηκε και το γραφείο τύπου του Μαξίμου, και ένας φίλος μου ζήτησε τη γνώμη μου για μια φράση του σχετικού σχολίου, την εξής:

Είναι για αυτόν ακριβώς το λόγο, που ούτε εμείς αλλά ούτε και κανένας εχέφρων πολίτης δεν τον παίρνει στα σοβαρά.

Δεν κρίνουμε το περιεχόμενο αλλά τη γλώσσα. Προσπερνάμε τον κάποτε ξενισμό αλλά τώρα μάλλον καθιερωμένο «Είναι … που» και πάμε στο δεύτερο ημιστίχιο, την… τριπλή άρνηση, που προβλημάτισε τον φίλο μου.

Νομίζω πως η σύνταξη αυτή στέκει καλά. Δεν θα διόρθωνα το κείμενο, αν και θα μπορούσα να το εκφράσω και αλλιώς:

«Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ούτε εμείς τον παίρνουμε στα σοβαρά, ούτε κανένας άλλος»

Ο φίλος μου, απεναντίας, προτείνει:

1. “Ούτε εμείς, ούτε κάποιος άλλος τον παίρνουμε στα σοβαρά“
2. “Ούτε εμείς, όπως και κανένας άλλος, τον παίρνουμε στα σοβαρά“
3. “Εμείς, όπως και οποιοσδήποτε άλλος, δεν τον παίρνουμε στα σοβαρά“

Η 2η παραλλαγή μού φαίνεται πως δεν στέκει, ενώ η τρίτη δεν μου αρέσει και πολύ.

Ακούω γνώμες.

* «H Ελληνική με την μαθηματική δομή της είναι η γλώσσα της πληροφορικής και της νέας γενιάς των εξελιγμένων υπολογιστών, διότι μόνον σ’ αυτήν δεν υπάρχουν όρια…»

Έτσι ξεκινάει μια από τις αναρίθμητες παραλλαγές του Λερναίου κειμένου, της βίβλου αυτής των ελληνοβαρεμένων.

Τα μυθεύματα αυτά τα έχουμε σχολιάσει αμέτρητες φορές στο ιστολόγιο, συνεχίζουν όμως να διαδίδονται, παρά το ολοφάνερο ψεύδος τους. Πώς ολοφάνερο; Μα, για να πούμε ένα μόνο, πού βρίσκονται επιτέλους αυτοί οι εξελιγμένοι υπολογιστές της νέας γενιάς; Γιατί δεν μας δειχνουν έναν;

Το παραμύθι αυτό το ξαναδιέδωσε χτες στο Τουίτερ η «Ελληνική αγωγή» και το αναδημοσίευσε ο Άδωνης Γεωργιάδης, αντιπρόεδρος της ΝΔ. Με τις υγείες μας!

* Και κλείνω με ένα σχόλιο που έκανε χτες στο Φέισμπουκ μια φίλη, που το έκλεψα ανενδοίαστα. Η φίλη είναι Κύπρια και χτες ήταν καταστενοχωρημένη με το ναυάγιο των συνομιλιών στην Ελβετία -ένα θέμα που θα άξιζε ίσως να το συζητήσουμε και επί της ουσίας.

Συναντάει λοιπόν η φίλη μου μια γνωστή της, η οποία της λέει: «Πω πω βρε Άννα μου, τι είναι αυτό που πάθατε πάλι με την Κύπρο;».

«Άστα», λέει η φίλη μου, «να σκάσω είμαι».

«Κι εγώ το ίδιο», λέει η γνωστή, «λυπήθηκα πάρα πολύ».

Ύστερα από πέντε λεπτά συζήτησης, ξεδιάλυνε η παρεξήγηση: η φίλη μου ήταν καταστενοχωρημένη για την αποτυχία των συνομιλιών για την επανένωση του νησιού, ενώ η γνωστή ήταν απαρηγόρητη επειδή δεν νίκησε ο Κύπριος διαγωνιζόμενος στον τελικό του Σαρβάιβορ!

 

 

from Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία